Amygdala hijack!
Hoe je bewuste brein gekaapt wordt in discussies.
Vermijden van amygdala hijacks in klimaatgesprekken
Waarom loopt het vaak mis in klimaatgesprekken? Omdat mensen gemakkelijk in een discussiemodus sukkelen.
Het woord discussie komt van het Griekse discutere en betekent oorspronkelijk ‘uiteenslaan; uit de weg ruimen’. Geen wonder dat als we in een discussie belanden (en verbaal zaken uiteenslaan), we vaak onbewust bij elkaar een amygdala hijack plegen.
Ik hoor je denken: amygdala hijack … Klinkt goe, maar euh… was da?!
De amygdala is een amandelvormig onderdeel in de hersenen. Het werkt als een beveiligingspoortje bij een winkel. Alle data die binnenkomen via je zintuigen, worden gescreend op gevaar nog vóórdat die omgezet worden tot informatie en tot je bewustzijn doordringt.
En ja, soms gaan die poortjes af. Maar in plaats van knipperlicht en sirenes, gebeurt er iets anders.
Je reguliere verstandscentrum wordt buiten spel gezet, er wordt adrenaline aangemaakt en je bloed (dat zuurstof en suiker vervoert) wordt prioritair naar je armen (om te vechten) en benen (om te vluchten) gestuurd.
Bijgevolg kan je door de verminderde bloedcirculatie in je hersenen minder goed rationele beslissingen nemen of creatief denken. Dit noemen we een amygdala hijack. (to hijack = kapen)
Zo’n amygdala hijack kan dus heel goed plaatsvinden als je het hebt over autodelen, plantaardig eten of een ander klimaatthema. Want van zodra dat je daarover begint, detecteert de amygdala van je gesprekspartner: die wil vast mijn gedrag veranderen. Of een discussie met mij voeren. En het is allemaal slecht nieuws.
Angst, verdriet, frustratie, het wordt allemaal (voornamelijk onbewust) geactiveerd. Oftewel: GEVAAR!
Deze toestand (die we allemaal wel in ons lijf kunnen herkennen, maar heel moeilijk kunnen waarnemen bij anderen nadat we die zelf hebben veroorzaakt) duurt vaak minstens 10-20 minuten, waarin het dus zinloos – of in ieder geval minder effectief – is om rationele argumenten aan te halen.
Bovendien kan de amygdala hijack ook een negatief effect op de lange termijn hebben.
Hoe? Het kan leiden tot een trigger – respons programmaatje in de hersenen van je gesprekspartner, zodat jij de volgende keer (nóg) sneller door de amygdala van je gesprekspartner als ‘vijand’ wordt aangemerkt.
Aangezien veel mensen al wel eens een pijnlijk klimaatgesprek hebben veroorzaakt of ervaren, lijkt het wel alsof er inmiddels een internationaal taboe is gekomen om het te hebben over thema’s die raken aan klimaat.
Tot zover wat je allemaal Niet wilt. Kan het dan ook anders? Ja!
We kunnen op een andere manier klimaatgesprekken voeren. Jij ook.
Wat beter werkt: wegblijven bij discussie (met het risico een amygdala hijack te veroorzaken) en zo veel als mogelijk een dialoog voeren.
Bijvoorbeeld door
- vragen te stellen naar persoonlijke ervaringen en emoties
- in plaats van feiten uit te wisselen, op zoek te gaan naar gedeelde waarden
- nieuwsgierig zijn naar wat lastig is en waarom
- te weten komen wat er allemaal nog meer meespeelt bij de ander.
Daarmee kun je met een dialoog verandering creëren.
